Kant: AA II, AUGUSTISSIMO SERENISSIMO ATQUE ... , Seite 399

      
           
 

Zeile:

 

Text (Kant):

 

 

 

  
  01 ideam temporis repraesentari potest; neque successio gignit conceptum      
  02 temporis sed ad illum provocat. Ideoque temporis notio, veluti per      
  03 experientiam acquisita, pessime definitur per seriem actualium post se      
  04 invicem exsistentium. Nam, quid significet vocula post, non intelligo,      
  05 nisi praevio iam temporis conceptu. Sunt enim post se invicem, quae      
  06 exsistunt temporibus diversis, quemadmodum simul sunt, quae exsistunt      
  07 tempore eodem.      
           
  08 2. Idea temporis est singularis, non generalis. Tempus enim      
  09 quodlibet non cogitatur, nisi tanquam pars unius eiusdem temporis      
  10 immensi. Duos annos si cogitas, non potes tibi repraesentare, nisi determinato      
  11 erga se invicem positu, et, si immediate se non sequantur,      
  12 nonnisi tempore quodam intermedio sibimet iunctos. Quodnam autem      
  13 temporum diversorum sit prius, quodnam posterius, nulla ratione per      
  14 notas aliquas intellectui conceptibiles definiri potest, nisi in circulum      
  15 vitiosum incurrere velis, et mens illud non discernit, nisi per intuitum      
  16 singularem. Praeterea omnia concipis actualia in tempore posita, non      
  17 sub ipsius notione generali, tanquam nota communi, contenta.      
           
  18 3. Idea itaque temporis est intuitus, et quoniam ante omnem sensationem      
  19 concipitur, tanquam condicio respectuum in sensibilibus obviorum,      
  20 est intuitus non sensualis, sed purus.      
           
  21 4. Tempus est quantum continuum et legum continui in mutationibus      
  22 universi principium. Continuum enim est quantum, quod non constat      
  23 simplicibus. Quia autem per tempus non cogitantur nisi relationes      
  24 absque datis ullis entibus erga se invicem relatis, in tempore, ceu quanto,      
  25 est compositio, quae, si tota sublata concipiatur, nihil plane reliqui      
  26 facit. Cuius autem compositi, sublata omni compositione, nihil omnino      
  27 remanet, illud non constat partibus simplicibus. Ergo etc. Pars itaque      
  28 temporis quaelibet est tempus, et, quae sunt in tempore, simplicia,      
  29 nempe momenta, non sunt partes illius, sed termini, quos interiacet      
  30 tempus. Nam datis duobus momentis non datur tempus, nisi quatenus      
  31 in illis actualia sibi succedunt; igitur praeter momentum datum necesse      
  32 est, ut detur tempus, in cuius parte posteriori sit momentum aliud.      
           
  33 Lex autem continuitatis metaphysica haec est: mutationes omnes      
  34 sunt continuae s. fluunt, h. e. non succedunt sibi status oppositi, nisi      
  35 per seriem statuum diversorum intermediam. Quia enim status duo      
  36 oppositi sunt in diversis temporis momentis, inter duo autem momenta      
  37 semper sit tempus aliquod interceptum, in cuius infinita momentorum      
           
     

[ Seite 398 ] [ Seite 400 ] [ Inhaltsverzeichnis ]